"Less is more", wordt weleens gezegd. Soms klopt dat. In het geval van het aansturen van een ministerie ben ik overtuigd van het tegenovergestelde, als het gaat om de politieke leiding op zo'n departement. Op het ministerie van Defensie is alleen een minister actief, géén staatssecretarissen.
In het geval van de dood van de twee militairen vanwege een defecte mortiergranaat en de (politieke) nasleep ervan, denk ik dat het beter was als de minister meer staatssecretarissen tot haar beschikking had gehad. Bijvoorbeeld een staatssecretaris voor militaire missies of operationele zaken. Daarmee wil ik niets goed praten wat niet goed te praten valt. Maar het is een feit dat (ook) het ministerie van Defensie een ambtelijke 'tanker' vormt, waar een minister slechts op hoofdlijnen enig vat op heeft. Zonder staatssecretarissen, waarvan voorheen wél sprake was, is dat vragen om problemen. Daarnaast heb je als bewindspersoon te dealen met de besluiten (en effecten daarvan) van voorgangers op je departement. Uiteindelijk zijn in deze casus de mortiergranaten in 2006 aangeschaft, onder het bewind van minister Kamp (VVD). De opvolgers van Kamp, te weten Middelkoop (CU) en Hillen (CDA), hebben deze granaten nooit laten onderzoeken of controleren terwijl er wel aanleiding was om dat te doen.
Nederland heeft nu eenmaal een traditie als het gaat om medewerking verlenen aan (kansloze) militaire missies. Daarmee draag je als ministerie van Defensie in de eerste plaats een bijzondere verantwoordelijkheid. Het materieel waarmee onze militairen op pad worden gestuurd moet gewoon kwalitatief 100% op orde zijn, zonder verschraling vanwege bezuinigingen. Op veiligheid van militairen mag niet worden bezuinigd. Punt. Het is, bij het dealen met deze bijzondere verantwoordelijkheid, verstandig om alle risico's goed af te dekken en de scherpte in de organisatie op dit punt op het gewenste niveau te houden. Een of meerdere extra bewindspersonen op het ministerie van Defensie had niet misstaan, lijkt mij.
Zoals gezegd, een staatssecretaris van militaire missies of operationele zaken kan een oplossing zijn. Dit kan extra (politiek) bewustzijn bewerkstelligen binnen de defensie-organisatie. Bij één enkele minister is de kans groter dat zijn of haar "antenne" weleens een zwak signaal binnenkrijgt, waarbij je ook nog eens afhankelijk bent van je ambtelijke leiding op het departement. Met meerdere bewindspersonen van verschillende politieke kleur (de PvdA wilde per seé de missie in Mali) creëer je op een veelheid van onderwerpen meer bewustzijn en dus meer scherpte. In dit geval wil de PvdA per sé een Nederlandse inbreng bij de missie in Mali. Daar lag dus een kans om verantwoordelijkheidsgevoel optimaal te benutten. Hoewel zonder garanties kan hiermee de kans op ernstig ambtelijk en politiek falen met verstrekkende gevolgen - er zijn mensenlevens te betreuren! - worden verminderd.
Reacties
Een reactie posten